AEX Kortstondig herstel?

In de afgelopen week is de AEX fors teruggevallen en heeft daarbij enkele belangrijke steunpunten gebroken. De weg staat nu open voor een hertest van de steunzone 516 – 517. Een kortstondig herstel is echter wel realistisch.

Begin vorige week noteerde de AEX nog een intraday-top bij 561,60 waarna eind vorige week een intraday-bodem bij 533,90 op de borden werd gezet. Een weekdaling van ongeveer 28 punten. We zagen daarbij een viertal krachtige neerwaartse candlesticks waardoor uiteindelijk de bovenkant van een nog openstaande opwaartse gap van begin april werd bereikt. Deze opstaande gap is te vinden tussen de 529,40 en 533,70. Dit is eigenlijk de laatste noemenswaardige steun tot aan de belangrijke 516 – 517 zone. Deze bodemzone werd driemaal getest in het eerste kwartaal van dit jaar en volgde op de forse vrije val correctie van begin dit jaar. Deze toenmalige correctie in januari zorgde destijds voor een belangrijke omkeer in het middellangetermijnbeeld van de AEX. Hij brak toen door de sinds 2016 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. Dit was destijds het startpunt van het grote topvormingsproces dat sinds begin dit jaar in ontwikkeling was. Inmiddels is er sprake van de 3e correctie van dit jaar en ik verwacht dat deze in de komende periode verder kan worden voortgezet waarbij de kans nog steeds aanwezig is dat de AEX door de jaarbodems van 516-517 breekt. Met de recente bewegingen heb ik verder voor het eerst in lange tijd mijn langetermijnvisie verlaagd naar ‘Neutral’. Ik acht de kans groot dat de jaartoppenzone rond de 574 voor langere tijd op de borden staat en we alert moeten zijn in de komende maanden op meer verslechteringen in de stijgende trend sinds begin 2009.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 7 september 2018

Hoofd-schoudertoppatroon afgerond
Als we kijken naar het middellangetermijnbeeld dan werd niet alleen de sinds begin 2016 stijgende bodemlijn gebroken, maar werd ook een drievoudige en zware toppenzone gevormd rond de 574. Elke test van deze toppenzone zorgde voor de start van een correctie. Verder werd bij elke top een toppatroon in de maandgrafiek gevormd. Begin dit jaar een bearish engulfing, in mei een shooting star en augustus werd afgesloten met een dark cloud cover. Verder werd de stijgende bodemlijn langs de eerdere bodems van dit jaar (516 en 544) ruim een week geleden neerwaarts gebroken wat betekende dat de 3e top ook een feit was in de AEX rond de 574. Hierna werden het 200-daags gemiddelde gebroken en de eerdere junibodem bij 544. Uiteindelijk werd recent ook een groot hoofd-schouderpatroon neerwaarts afgerond. De seinen staan dus op rood en ik verwacht een vervolgdaling in de komende periode naar lagere jaarbodems. Toch is de kans aanwezig dat na de krachtige neerwaartse beweging van afgelopen week er een tijdelijk herstel gaat plaatsvinden in de komende dagen. De RSI is opnieuw een oversold conditie ingetrokken en afgelopen vrijdag werd een hammer in de daggrafiek gevormd. Een herstel is dan ook realistisch voordat de neerwaartse weg verder wordt vervolgd. Steunpunten in de AEX zijn momenteel te vinden bij de nog openstaande gap van begin april tussen de 529,40 en 533,70. De bovenkant werd vrijdag nog getest. Daaronder ligt nog een punt bij 528 maar lijkt de weg open te staan voor een directe test van de zone 516 – 517. Tot waar kan een eventueel herstel in de komende dagen plaatsvinden? Eerste weerstand is nu te vinden bij 544, de voormalige junibodem. Daarboven ligt bij 550 nog de neklijn van het geactiveerde hoofd-schouderpatroon. Een terugtest naar dit niveau zou een klassieke pull-back betekenen vanuit dit patroon. Verder ligt bij 551,70 nog het neerwaarts draaiende 200-daags gemiddelde. Ondanks dat een tijdelijke herstelbeweging normaal is en in de lijn der verwachtingen ligt, blijft de kans ook aanwezig dat de huidige vrije val sinds begin vorige week wordt voortgezet. Zodra de genoemde voormalige opwaartse gap wordt gesloten, mag een krachtige verdere vrije val naar de 516 – 517 worden verwacht.

STOXX Europe 600: nadert cruciale steunpunten in het langetermijnbeeld
De breedgespreide STOXX Europe 600 nadert een belangrijke steunzone. Ook in deze index werd de jaartop al in januari op de borden gezet bij 404 waarna we in de rest van dit jaar een patroon van lagere toppen zagen. Met deze top werd bijna de all-time high zone bereikt die in 2015 op de borden werd gezet bij de 410 – 415. Als we kijken naar het patroon dat sinds begin 2017 in ontwikkeling is, zien we de contouren van een groot hoofd-schouderpatroon. De neklijn van dit patroon ligt in de zone 365 – 370. Een doorbraak hieronder betekent een verdere verzwakking in het langetermijnbeeld met een te berekenen koersdoel van ongeveer 325 punten. Een ander belangrijk steunpunt is de sinds 2009 stijgende bodemlijn die momenteel rond de 353 is te vinden. Een structurele doorbraak hieronder zou het einde van de bullmarkt betekenen die bijna 10 jaar onderweg is. Ik acht deze kans realistisch in de komende maanden. We zagen een dergelijke doorbraak onder de lange stijgende bodemlijn eind vorige week al in de DAX. Daar is de kans nog aanwezig dat er sprake is van een tijdelijke doorbraak, aangezien een dergelijke doorbraak vaak de nodige tijd in beslag neemt. De kans dat de bullmarkten in veel Europese indices ten einde komen, is dus reëel. We zagen vooral in enkele Zuid-Europese indices al de neerwaartse doorbraken die het einde van de bullmarkt betekenden. Weerstand in het kortetermijnbeeld is nu te vinden bij 378,70, de belangrijke gemiddelden rond 385 en de meest recente (lagere) top) van vorige maand bij 387. Na de snelle neerwaartse beweging en de benadering van de neklijn is de kans realistisch dat een tijdelijk herstel in de komende dagen plaatsvindt, voordat de neerwaartse druk verder wordt opgevoerd.

Grafiek STOXX Europe 600 Index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 7 september 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)