AEX – waar komt de lagere top?

De herstelbeweging die is ingezet na de recente test van de krachtige steunzone is nog niet ten einde gekomen. Gisteren werd de top van dit zeerkortetermijnherstel verder verhoogd en ook vandaag lijkt dit door te zetten.

Tot nu toe 2 kleine correcties en 1 mini-correctie in 2017

De recente terugval vanaf de dubbele jaartop bij 557,40 tot aan de 534,60 was de snelste terugval van dit jaar. Hiermee werd een mini-correctie (terugval van 3% tot 5%) een feit. De grootste terugvallen van dit jaar waren de 1e en 2e correctie in de zomermaanden, maar deze bleven ook beperkt tot respectievelijk 6% en 5%. Dit jaar hebben we dus slechts 2 ‘kleine’ normale correcties gehad en de huidige terugval is nog steeds een mini-correctie. Een zeer beperkt aantal in een enorm krachtige opgaande markt. De afgelopen jaren zagen we jaarlijks 5 tot 7 normale correcties waarvan er vaak een tot meerdere groter waren dan 10%. Ik acht de kans nog steeds groot dat de huidige terugval in de komende tijd kan uitmonden in een normale tot forse correctie en dat de jaartop voor de komende tijd op de borden is gezet bij 557,40. Pas een structureel slot boven zowel de dubbele jaartop bij 557,40 evenals de zeer belangrijke weerstand van 564 zorgt voor de start van de volgende opwaartse fase in de stijgende langetermijntrend. In dat scenario komende de volgende doelen bij 590 en 610 te liggen. Zolang de stijgende langetermijntrend intact blijft, zijn dit overigens de volgende opwaartse doelen voor 2018, maar de weg hiernaartoe kan wel eens aanzienlijk volatieler verlopen dan 2017 tot op heden is geweest. Voor de komende periode acht ik echter de kans op eerst een langere en diepere correctieve beweging realistisch. Er zijn duidelijke negatieve topvormingssignalen gegeven die wijzen op een verder neerwaarts vervolg.

Tijdelijke herstelbeweging voor vorming lagere top
Tijdens de herstelbeweging van gisteren werd de recente top van de afgelopen twee weken opgehoogd van 544,45 naar 545. Vandaag is de kans reeel dat de AEX met een opwaartse gap zal openen. De volgende weerstand ligt nu bij 549,45, een eerdere top uit oktober, dat destijds het startpunt was van de enige en zeer kleine tussentijdse terugval in de periode van augustus tot en met begin november. In deze periode steeg de AEX in een zeer smalle en steile opwaartse beweging van de meervoudig geteste 506-steun tot aan de nieuwe dubbele jaartop bij 557,40. Een stijging van ruim 50 punten die alleen een tussentijdse terugval kende van ongeveer 1,5% in oktober. Toen viel de AEX terug van 549,45 naar 540,40. Een hertest van deze voormalige jaartop zou echter geen verandering teweegbrengen in mijn neerwaarts gerichte opinie in het kortetermijnbeeld. Na de recente test van de belangrijke sinds begin 2016 stijgende bodemlijn, is een tijdelijke opleving normaal en noodzakelijk voor de vorming van een 1e lagere top. Waar deze precies komt te liggen, is echter onmogelijk te zeggen, maar we moeten zeer alert blijven op de vorming van omkeerpatronen in het kortetermijnbeeld.

Belangrijkste steunzone bij 534,60 – 535,50 te vinden
De recente en snelle terugval begin november startte bij de dubbele jaartop van 557,40. Daar werd ook een dubbel toppatroon gevormd, eerst een shooting star en daarna een bearish engulfing. Ook de weekgrafiek werd afgerond met een bearish engulfing. Het is nu nog 2 dagen wachten op het maandslot waarna duidelijk wordt of ook hier een toppatroon wordt afgerond. Na de dubbele top werd de neerwaartse weg ingeslagen waarbij de vanaf de augustusbodem (506) stijgende bodemlijn neerwaarts werd gebroken. Bevestiging van de top ontstond na de doorbraak onder de vorige bodem (oktober) bij 540,40. Uiteindelijk werd de sinds 2016 stijgende bodemlijn getest. Dit zagen we ook tijdens het topvormingsproces in de maanden mei tot en met augustus. Zolang deze opgaande bodemlijn niet wordt gebroken, blijft de kans aanwezig op een voortzetting van de lange euforische periode. Dan zou de terugval net als in de zomer, slechts een rimpeling in de langetermijngrafiek zijn. Deze opgaande bodemlijn ligt vandaag rond de 535,50 waaronder nog bevestiging zou moeten worden gegeven onder de meest recente bodem van 534,60. Een doorbraak hieronder zou het sein voor een krachtige en verdere correctieve beweging in de komende periode.

Hoofd-schoudertoppatroon in ontwikkeling
De euforie in de markt is nog steeds aanwezig bij beleggers en in de media. Daarbij wordt geregeld vermeld dat de maanden november en december de beste beleggingsmaanden van het jaar zijn. Dit verwacht ik nu niet. De AEX lijkt  bezig te zijn met de vorming van een lagere kortetermijntop waarbij ook de contouren nog steeds duidelijk zijn van een hoofd-schoudertoppatroon. Ook voor dit patroon geldt dat een neerwaartse beweging onder de recente bodem (534,60) het patroon zal activeren. Verder zagen we gisteren dat andere Europese indices als de DAX en de STOXX Europe 600 nog steeds ruim onder hun recent gevormde lagere top noteren. Ook de voorlopende DJ Transport index zit al in een forsere correctiefase en lijkt bezig te zijn met een lagere top. Vanuit de Dow Theorie (tezamen met de hogere jaartoppen in de DJ Industrials Index) is dit ook een duidelijk risico-signaal voor de komende tijd. Ook zorgt de huidige opleving voor een herstel in de RSI richting de 50. Ook hier kan in de komende dagen een lagere top worden gevormd in het technische beeld. Voor de komende dagen moeten we opnieuw alert zijn op toppatronen. De eerste weerstand is bij 549,45 te vinden. Zodra de AEX vandaag met een opwaartse gap opent, is de eerste steun te vinden bij de top van gisteren, de 545. Daaronder ligt bij 542,50 het afvlakkende 50-daags gemiddelde. Verder ligt een laatste steunpunt bij de oude mei-top van 537,80, een niveau dat in de afgelopen week als steun werd gebruikt.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)