AEX -herstelbeweging

Na de consolidatie van de afgelopen dagen brak de AEX gisteren boven de top van deze week en het 50-daags gemiddelde. Deze herstelbeweging is normaal en ik verwacht dat hij zal uitmonden in een lagere top.

Stijgende langere bodemlijn opgelopen naar 534

De bodem van de huidige terugval ligt bij 534,60. Daarmee is bijna de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek getest. Deze belangrijke opgaande steunlijn is momenteel verder opgelopen en is nu bij 534 te vinden. Maandelijks loopt deze lijn ongeveer 7 punten op. Na de snelle terugval van de afgelopen twee weken is het normaal dat een tijdelijk herstel wordt ingezet voor de vorming van een 1e lagere top in het kortetermijnbeeld. Dit neemt niet weg dat ik verwacht dat de huidige terugval zal doorzetten tot de 3e correctie van dit jaar. Daarvoor is een neerwaartse doorbraak onder deze stijgende bodemlijn van nu 534 nodig. Tot op heden bedraagt de terugval ongeveer 23 punten tot aan het dieptepunt. Daarmee heeft een daling plaatsgevonden van ongeveer 4%, een eerste duidelijke mini-correctie dit jaar. Ik spreek van een mini-correctie bij een tegenreactie van 3% tot 5%. Een normale correctie bedraagt 5% tot 10%. In de afgelopen jaren zagen we jaarlijks tussen de 5 en 7 correcties per jaar waarbij enkele vaak groter waren dan 10%. Dit jaar vonden alleen in de zomermaanden een tweetal kleine correcties plaats van respectievelijk 6% en 5%. Dit wijst op een zeer krachtige en euforische markt die in het middellangetermijnbeeld tijdelijk zijn eindpunt lijkt te hebben bereikt. De kans op een forsere correctie in de komende periode van meer dan 10% acht ik realistisch.

Correctie vindt pas definitief doorgang onder de stijgende middellangetermijnbodemlijn
Pas bij een doorbraak onder de genoemde stijgende langere bodemlijn zal een volgende correctie doorgang vinden. Zolang dat niet gebeurt, blijft de huidige terugval zeer beperkt en is er slechts sprake van een rimpeling op de langetermijngrafiek. Een dergelijke rimpeling zagen we ook in de zomermaanden toen een tweetal kleine correcties plaatsvonden in het grote topvormingsproces. Telkens bleek de belangrijke horizontale steun van 506 het eindpunt te zijn tijdens dit proces. Daarmee werd ook de genoemde sinds februari 2016 stijgende bodemlijn onder druk gezet maar uiteindelijk niet gebroken. Hierdoor bleef de krachtige opgaande trend intact. Een trend die zeer steil is verlopen vanaf de 378 bodem van februari 2016. Dit grote topvormingsproces van afgelopen zomer werd in september tegen mijn verwachting in beeindigd. Hiermee ontstond opwaartse ruimte richting mijn volgende langetermijndoel van 564. Hier ligt de dubbele top uit 2007, het startpunt destijds van een forse bearmarkt die de AEX tot onder de 200 punten terugbracht in 2009. Met een dubbele jaartop begin november bij 557,40 is dit doel op ongeveer 6 punten na bereikt, een geslaagde test. Pas boven de 564 ontstaat de volgende fase in de stijgende langetermijntrend richting de volgende doelen die bij 590 en 610 zijn te vinden.

Toppunt euforie al bereikt?
Na de krachtige herstelbeweging vanaf de 506-bodem in augustus tot de recente dubbele top van begin november bij 557,40 lijkt het elastiek zover opgerekt dat een aanzienlijke tegenreactie reeel is. Ook zien we de algemene opinie nog steeds op zeer hoge niveaus liggen. Beleggers verwachten de komende tijd geen correcties en in de media wordt de huidige tegenreactie van 23 punten al gezien als forse correctie. Het aantal beleggende huishoudens heeft ook hoge niveaus bereikt dit jaar, wat naar mijn mening ook de nodige risico’s aanwijst. Of hiermee al het toppunt van de euforie is bereikt, is natuurlijk niet te zeggen, maar de kans is naar mijn mening groot dat de eindfase is ingegaan. Ik acht de kans ook groot dat de dubbele top bij 557,40 voor de komende maanden de top kan zijn, bevestiging daarvoor krijgen we onder de stijgende bodemlijn van nu 534. Een belangrijk signaal werd al gegeven vanuit de negatieve divergentie in de RSI. Ondanks de steeds hogere toppen in de afgelopen maanden zagen we eerst een dubbele top in de RSI (bij de top van de afgelopen jaren) waarna de top in de AEX bij 557,40 gepaard ging met een lagere top in de RSI. Verder werd de dubbele top bij 557,40 gevormd met een dubbel toppatroon. Eerst een shooting star en daarna een bearish engulfing. Ook op de weekgrafiek zagen we een dergelijk patroon. Het is nu wachten op het maandslot. Een slot onder de 538,50 zorgt ook voor een bearish engulfing op de maandgrafiek, een slotkoers rond de huidige niveaus kan nog voor een dark cloud cover toppatroon zorgen.

Tot hoever reikt het kortetermijnherstel voor de vorming van een lagere top?
Na de dubbele top werd de sinds augustus stijgende bodemlijn neerwaarts gebroken en bevestiging van topvorming gegeven onder de vorige bodem van 540,40. De huidige herstelbeweging kan naar mijn mening leiden tot de 1e lagere top in het kortetermijnbeeld en mogelijk de vorming van de 2e schouder van een volgend toppatroon. Vooral na de snelle en krachtige terugval met dagelijks neerwaartse (rode) candlesticks is een herstel normaal. De AEX brak gisteren boven zijn 50-daags gemiddelde van 541,20 waarna nog weerstanden zijn te vinden bij 542,90 en 549,45. Opvallend is dat bij 542,90 ook het 38,2% Fibonacci-retracementniveau is te vinden van de huidige terugval, een niveau dat gisteren intraday werd getest. Zolang hij hier onder topt, blijft de neerwaartse snelheid intact en mag in de komende week hernieuwde druk op de bodem en de stijgende bodemlijn worden verwacht. Het 50%-niveau ligt bij 546 en het laatste (61,8%) is bij de voormalige top van 549,45 te vinden. Een herstelbeweging tot aan de 549,45 sluit ik niet uit en zou ook geen verandering aanbrengen in mijn neerwaarts gerichte kortetermijnvisie. Steunpunten zijn nu te vinden bij de oude jaartop van 537,80, de 534,60 en de belangrijke 534. Voor de komende dagen moeten we alert zijn op nieuwe toppatronen die de lagere top kunnen aangeven.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)