De gevolgen van de vlaktaks in Europa
In Nederland woedt op dit moment de discussie over de invoering van de vlaktaks. Deze zou het progressieve belastingstelsel moeten vervangen. Alhoewel een meerderheid van de Tweede Kamer voor de vlaktaks is, lijkt de invoering hiervan nog ver weg.
De voordelen voor de vlaktaks lijken, zeker ten opzichte van het huidige belastingstelsel, legio. Zo zullen ingewikkelde aangiften en creatieve aftrekposten tot het verleden behoren. Economen zijn voor de vlaktaks, zij wijzen op de lagere belasting van arbeid, wat een aansporing zou zijn om harder te gaan werken. Tegenstanders wijzen erop dat de netto-inkomstenverschillen zullen groeien.
Concurrentie
Wat zeker is dat Nederland met de invoering van de vlaktaks een aantrekkelijker land wordt om een bedrijf in te vestigingen. Dit werd deze zomer reeds berekend door de Sociaal-Economische Raad. In een groot deel van Midden- en Oost-Europa is de vlaktaks echter reeds ingevoerd, wat zijn de oorzaken en gevolgen aldaar van de vlaktaks?
Oorzaken
Midden- en Oost Europese landen staan wat betreft economische ontwikkeling tegenover West-Europese landen nog in de kinderschoenen. Grote multinationals kunnen makkelijk kiezen tussen een aantal landen, omdat de voorwaarden en omstandigheden daar hetzelfde zijn. In de concurrentieslag met elkaar hebben veel landen de vlaktaks ingevoerd.
Een belangrijke reden, zo zeggen critici, is echter niet het aantrekken van buitenlands kapitaal, maar de administratieve chaos in de voormalige Sovjet-satellieten. De vlaktaks zou makkelijker zijn te hanteren.
Gevolgen
Accountantsbureau KPMG deed onderzoek naar het gevolg van de invoering van de vlaktaks. De invoering in vele landen heeft zoals verwacht niet geleid tot grotere inkomsten voor de overheid. De economische activiteit vaart er echter wel bij. Als voorbeeld neemt KPMG Roemenië, waar de vlaktaks van 16 procent een succes is. “Niet alleen nam hierdoor de koopkracht toe, maar werd het ook goedkoper om topmanagers aan te trekken,” aldus het rapport.
Ondernemers blijven echter huiverig om in een dergelijk land te investeren. Het belastingstelsel is immers constant in beweging, en ondanks de vlaktaks vaak nog redelijk ondoorzichtig. Het belastingtarief is concurrerend, het belastingstelsel niet.
Het lijkt er dan ook op dat de invoering van de vlaktaks in Midden- en Oost Europa meer tot extra concurrentie tussen landen dan extra economische activiteit heeft geleid.